सस्तो मूल्यमा धेरै सुबिधा दिने होडबाजि
नरेन्द्र रौले
नेपालमा सन् १९९८ तिर भर्खर भर्खर मोबाइल भित्रियो । महाराजगञ्जका मनिष राजभण्डारीलाइ मोबाइल चलाउने तलतल लाग्यो । त्यो तलतल मेटाउन उनले बयालिस हजार रुप“ैया खर्चिनुप¥यो । अहिले ठ्याक्कै उनले प्रयोग गरेको एचजिएच ६०० नम्बरको मोडेल त बजारमा पाइदैन
तर त्यसमा उनले
पाएका भन्दा कयौं बढी सुबिधा उपलब्ध मोबाइल दुइ हजारमै उपलब्ध हुन थालेको छ । अहिले कार्बन
ब्रँण्डका केसी ५५५ र के १० मोडे
लका मोवाइल चलाउ“छन् भण्डारी । जसको मूल्य ८ हजार भन्दा माथी पर्दैन ।
सामसुङ मोवाइलका भाइस पे्र
सिडेन्ट दीपक मल्होत्रा सामसुङको ग्यालेक्सी एस र आइफोन चलाउ“छन् । घरमा लोडसेडिङ हु“दा मोवाइलमै टेलिभिजन हेर्छन् । विश्व कप फुटबलको प्रत्यक्ष प्रसारण पनि मोवाइल बाटै हेरिहेका छन् उनी । नेपालमा मोबाइल बोक्ने २१ औ ब्यक्ति आफु भएको बताउने दीपक ले
अहिले सम्म सयौं सेटहरु परिबर्तन गरिसकेको बताउ“छन् ।
ठीक बाह्र बर्ष अगाडी ब्ल्याक एण्ड ह्वाइट् (श्यामश्वेत) मोबाइल चला
उन रु पचास हजार रुपैया डिपोजिट राख्नुपरेको थियो, स्पेसियालिटि मेडिया प्राइभेट लिमिटेडका निर्देशक जोसेफ सिबास्टिनले । नोकिया कम्पनि
को उक्त मोबाइलमा एसएमएस र फोन बाहेक अन्य सुबिधा त्यसमा थिएन ।
अहिले रु पचास हजार भन्दा माथीका महंगा तीन वटा मोवाइल सेट बोक्ने जोसेफले अफिस प्याकेज पनि मोबाइलमै चलाउ“छन् । युटिएल,
एनसेल र नेपाल टेलिकमका छुट्टा छुट्टै सिम प्रयोग गर्ने जोसेफ आफ्नो ब्यबसायिक काममा ठूलै सहयोग पु¥याएको ठान्छन् ।
मोवाइल बिनाको जीवन कल्पना गर्न पनि सक्दैनन्, मेगा ब“ैकका अध्यक्ष अनिल शाह । कसैलाइ भेट्न पर्दा होस् या साथीभाइ आफन्तको जन्मदिनको पार्टीमा जा“दा त्यसको जानकारी उनले खल्तिमा बोकेको मोबाइलले दिने गर्छ । “मोबाइल नै मेरो गाइड बनिसकेको छ ।” शाह भन्छन् । दिमागको सबै चिज नै मोबाइलमै राखेको बताउने शाह बाटै
बुझिन्छ मानिसका लागी यो कति अपरिहार्य बस्तु बनिसकेको छ भनेर ।
नेपाली बजारमा झण्डै २५ करोड
बराबरका मोवाइल मासिक रुपमा भित्रिने गरेका छन् । भने ३० करोड बराबरको कारोबार हुने गर्छ । झण्डै एक दर्जन भन्दा धेरैको संख्यामा रहेका कम्पनिहरुले सरदर सा“ढे दुइ करोड बराबर सरकारलाइ राजस्व बुझाउने गरेको तथ्य आन्तरिक राजस्व बिभागले दिएको छ ।
मानिसको दैनिक जीवनमा अत्यावश्यक चिज बनिसकेको छ मोबाइल । घरेलु कामकाज गर्ने गृहिणी , विद्यार्थी, शिक्ष्ँक, सरकारी, गै्रह सरकारी कार्यालयमा काम गर्ने देखि भरिया सम्म सबैका हातहातमा मोबाइल हुन्छ । पछिल्ला दिनमा मोबा
इल यति सर्बसुलभ बन्नुमा घट्दो मूल्यकै कारण मान्न सकिन्छ । पछिल्ला
दिनमा मोबाइलको मूल्य यति घटिसक्यो कि पत्याउनै मुस्किल पर्छ । धुम्बाराहीका केदार कोइराला, नोकियाको १२०२ मोडेलको मोबाइल चलाउछन् । जसको मूल्य रु १९५० मात्र छ । त्यहि सेटलाइ पा“च बर्ष अघि किन्नुप
र्दा ६००० रुपैया भन्दा माथी पथ्र्यो ।
मानव जिवनका लागी एकातिर अत्याबश्यक साधनको रुपमा प्रयोग भइरहेको मोवाइल अर्कातिर सुख सुबिधाको साधन पनि बनिरहेको छ । समग्र युवा जमातले यसलाइ रमाइलो लागि प्रयोग गरिरहेका छन् ।
मोबाइलको मूल्य जतिजति घट्दैछ गएको छ , त्यति नै संख्यामा नयानया मोबाइल कम्पनिहरु पनि थपिदै गएका छन् । पछिल्ला तीन महिना यता मात्रै कार्बन, माइक्रोम्याक्स, अल्काटेल गरी आधा दर्जन भन्दा धेरै कम्पनिहरु नेपाली बजारमा थपिए । अब चा“डै नै लेमन, म्याक्स गरी एक दर्जन भन्दा धेरै कम्पनिहरु ने
पाली बजारमा भित्रिने क्रममा छन् । आखिर कस्तो छ त मोबाइलको बजार ?
कार्बन मोबाइलको आधिकारिक बिक्रेता एलाइड टे«ड लिंक इन्टरनेशनल प्रालिका प्रबन्ध निर्देशक मनिष राजभण्डारीका अनुसार झण्डै रु पा“च करोड बराबरको कारोबार हुने गर्छ । झण्डै दुइ महिना अघि मात्र १९ वटा मोडेल लिएर नेपाली बजारमा आएको कार्बन मोवाइल प्रति महिना दस हजार भन्दा बढी सेट बिक्रि हुने गरेको बताउछन्, मनिष । कार्बन मोबाइलका ह
रेक मोडेलहरुमा दुइ वटा सिम प्रयोग गर्न सकिने, ब्याटी« पनि धेरै टिकाउन हुने, सस्तो र सुपथ मूल्यमा पाइने, जिएसएम र सिडिएमए एउटै सेटमा प्रयोग गर्न सकिने भएकाले नै अरु कम्पनिको मोबाइल भन्दा फरक बिशेषता भएको उनी बताउछन् । “नेपालमा पहिलो पटक एलाइड टे«ड लिंकले एउटै सेटमा जिएसएम र सिडिएमए सुबिधा दिएको पहिलो चोटी हो । ” उनी भन्छन् । रु २९९९ देखि ८३०० सम्मका कार्बन मोबाइलहरु बजारमा किन्न पाइन्छ ।
कसले कम मूल्यमा दिने भन्ने प्रतिष्पर्धा पनि निकै चलिरहेको छ । मोटोरोला कम्पनिले ११२ मोडेलको मोबाइल रु चौध सयमा दिन थालेपछि अरु कम्पनिले पनि आफ्ना उत्पादनहरुको मूल्य घटाउन थाले । नोकिया कम्पनिले १२०२ नम्बरको मोडेललाइ रु १९५० मा दिन थाल्यो । अहिले कम मूल्यमा बजारमा पाइने ब्रान्डेड कम्पनिको मोबाइल नै नोकियाको १२०२ मोडेल हो । टेलिटकले पनि सस्तो मूल्यमा आफ्ना उत्पादनहरु स्पाइस, कलर्स र एचटिसी बिक्रि गरिरहेको छ । स्पाइसका सेटहरु रु २ हजार देखि पच्चिस हजास सम्ममा पाइन्छन् । कलर्सका सेटहरु दुइ हजार देखि ८ हजार सम्ममा पाइन्छन् । एचटिसी का मोबाइल भने अरु भन्दा बढी महंगा छन् । रु अठार हजार देखी साठी हजार पर्ने गरेको
पाइएको छ ।
टेलिटकका निर्देशक सञ्जय अग्रवालका अनुसार प्रति महिना १२ हजार जति सेटहरु बिक्रि हुने गरेका छन् । अहिले सम्म बढी बिक्ने गरेको नोकियाका २६९०, ६३०३, ५१३०, २७०० मोडेल हुन् । यिं सेटहरु रु ६ हजार देखि १२ हजार सम्ममा किन्न पाइन्छ । पाको न्युरोड , ताम्राकार कम्प्लेक्स स्थित सिटिभी मोवाइल पसलमा एक महिनामा दस हजार सेटहरु बिक्रि हुने गरेको छ । दोस्रो सबैभन्दा बढी बिक्रि हुने सामसुङका मोन्टे, कर्बी प्रो, कर्बी म्याट पर्छन् । सबैभन्दा महंगो सोनि इरिक्सन, एचटिसी, नोकिया ब्रान्डहरुका मोवाइल छन् । जसको मूल्य ४८ हजार देखी रु ७५ हजार सम्म पर्छ ।
मोवाइलले राम्रँे बजार लिनुको एउटा कारण सर्भिस सेन्टरले गर्दा पनि हो । मोवाइलको बिक्रि स“गै कम्पनिहरुले दिने सर्भिसका कारण ग्राहकहरु यसप्रति आकर्षित भएका हुन् । केहि गरी मोवाइल बिग्री हालेमा पनि सामसुङ, कार्बन, भर्जिन जस्ता केही कम्पनिहरुले निशुल्क बनाइदिने गरेका छन् । शहर बजारका निश्चित स्थानमा मात्रै होइन देशका बिभिन्न कुनाकाप्चामा पनि सर्भिस सेन्टर खोल्ने तयारीमा छन् यिं कम्पनीहरु । यसले गर्दा ब्यबसाय फष्टाउने
विश्वास गर्छन् ब्यबसायिहरु । “शहर बजारमा त जतापनि सुबिधा पाइन्छ तर विकट ठाउका बासिन्दाले कहा“ जाने ?” भर्जिन मोवाइलका विवेक दण्डवाल भन्छन् । स्थापित कम्पनि सामसुङले एक बर्ष भित्र बिग्रिएमा निशुल्क रुपमा बनाइदिन्छ ।
नयानया उपहार योजना दिएर ग्राहकहरुलाइ आकर्षित गर्दैछन् केहि कम्पनिहरु । चौधरी गु्रपको लगानि रहेको सिजी इलोक्टो«निक्सले असार मसान्त सम्मका लागी नया स्कीम ल्याएको छ । एलजि मोवाइल किन्दा सुनको सिक्का दिने योजना ल्याएको छ । त्यस्तै पाको न्युरोड स्थित भर्जिन मोवाइल कम्पनिले स्क्रयाच र लोयाल्टी नामका दुइ वटा नया स्कीम ल्याएको छ । भर्जिन कम्पनिले दिन सुरु गरेको नया स्कीम हो, स्क्रयाच । यो योजना नया मोवाइल किन्नेहरुका लागी हो । ग्राहकले मोवाइल खरिद गर्दा एउटा कुपन छान्न पाउ“छन् । जसमा दुइ देखि अन्ठाउन्न प्रतिशत सम्म छुट दिइएको हुन्छ । छोपेर राखिएको भागमा स्क्रयाच गरेपछि जति प्रतिशत लेखिएको छ, ग्राहकले त्यति नै सहुलियत पाउछ । पुराना ग्राहकहरुलाइ लक्षित ग
रेर लोयाल्टी स्कीम ल्याइएको छ । मोवाइल किनिसकेका ग्राहकहरुको नाम , ठेगाना र टेलिफोन नम्बर राखिएको हुन्छ । त्यसै मध्येमा हरेक महिना गिफ्ट ह्याम्पर, पचास हजारका मोवाइल सेट, र एक लाख नगद सम्मका उपहार पनि राखिएका छन् ।
अहिले बजारमा पाइने मोवाइल सुबिधा हिसाबले सम्पन्न बन्दै गएका छन् । सामान्यतया एमपि थ्री, म्युजिक प्लेयर, म्युजिक भिडियो, स्क्रीन टच, एफ एम सुबिधा भएका मोवाइल मानिसले खोज्ने गर्छन् । तर यत्तिले मात्र मानिसको चित्त बुझेन । त्यसैले नया सुबिधा भएका मोवाइलहरु खोजि गर्दैछन् मानिसहरु ।
तपाइ कुन ठाउमा उभिनु भएको छ ? तपाइको गन्तब्य कता हो ? त्यहा पुग्न कति समय लाग्छ भनेर घोरिनुभएको छ भने चिन्ता नगर्नुस् । अब त्यो सबै कुरा मोवाइलले समाधान गरिदिनेछ । काठमाडौको बजारमा एस् ५६६० मोन्टे, कोर्बि बि ५३१०, कोर्बि प्रो बि ५३१० मोडेलका नया सेटहरु भेटाउन सकिन्छ जुन सामसुङले केहि हप्ता अघि मात्रै सार्बजिक गरेको हो । यिं अत्याधुनिक सेटमा तपाइ उभिनु भएको ठाउ“मा कति वटा बैंक, एटिएम छन्, गन्तब्यमा जान कति समय लाग्छ, गाडीमा जान कति समय लाग्छ , हिडेर जान कति लाग्छ भन्ने कुरा देखाइदिन्छ । एडभान्स मोवाइल ट्रयाकर को सुबिधा पनि छ । हराएको वा चोरिए
को मोवाइलको डाटा र फोन नम्बरहरु पनि यिं सेटहरुको सहयोगले पाउन सकिन्छ । साथै चोरिएमा वा हराएमा कुन ब्यक्तिले चलाइरहेको छ, कुनकुन नम्बरबाट त्यो ब्यक्तीलाइ फोन आए भन्ने कुरा पनि देखाइदिन्छ । जुन हरेक मानिसका लागी उपयोगी हुन सक्छ । यिनै सुबिधाले होला सामसुङ मोवाइल प्लाजा कमलादीकि बिक्रेता अनु गौतम र सिर्जना थापा कहा“ दिनहु“ मानिसहरुको घु“इचो लाग्ने गरेको छ । केदार प्याकु¥येल र रमेश वास्कोटा सामसुङको एस् ५६६० मोन्टे चलाइरहेका युवा हुन् । विशेष गरी वाइफाइ , जि टक , वाइ टक , वाइक मोड, फेक कल आदि सुबिधाले गर्दा उनीहरु यो मोवाइल प्रति आकर्षित भएका हुन् । भर्जिन, कार्बन, माइक्रोम्याक्स जस्ता कम्पनिहरुले वाइफाइ सुबिधा दिएपछि धेरै मानिसहरु यसप्रति लोभिएका छन् । इन्टरनेट उपलब्ध भएका ठाउ“मा निशुल्क रुपमा त्यसको उपयोगिता गर्न सकिने भएकाले यसले आकर्षित गरेको हो । “ विदेसमा रहेका साथीहरु स“ग निशुल्क रुपमा जि टक मार्फत कुरा गर्छु ।” केदार भने ।
अबको एक हप्ता
मा माइक्रोम्याक्स मोवाइलको आधिकारिक बिक्रेता नेटवर्क सोलुसन प्रालीे नया विशेषता भएका दुइ वटा मोवाइल काठमाडौमा सार्बजनिक गर्दैछ । एक्स २३५ मोडेलको मोबाइलले रिमोटको काम गर्नेछ । टिभी, डिभीडि र मोवाइलबाटै चलाउन सकिनेछ । अर्को जि फो ८५०० मोडेलको मोवाइलले ल्यापटप र कम्प्युटरमा गेम खेल्न सकिनेछ । यो मोडेलको मोवाइल हातमा राखेर चलाएकै भरमा गेम खेल्न सकिन्छ । त्यस्तै एआइटि प्राइभेट लिमिटेड, ठमेलले ओ टि ८०८ मोडेलको नया मोवाइल केहि हप्तामै सार्बजनिक गर्दैछ । गत बैशाखबाट एआइटि प्राइभेट लिमिटेडले राजधानीमा अल्काटेल मोवाइलको बिक्री सुरु गरेको हो । टेलिफोनका आविष्कारक अलेक्जेण्डर ग्राहम बेलकै कम्पनि रहेको यस मोवाइलको सय बर्ष पुरानो इतिहास छ । एआइटि प्राइभेट लिमिटेडका निर्देशक हेमन्त अग्रवाल छोटो समयमै आफु उत्कृष्ट तीन नम्बरमा परेको बताउछन् । रु ३९०० मा मोवाइल खरिद गर्दा १२०० टक टाइम फ्रि दिने नया स्कीम दिने नया योजना ल्याएको छ अल्काटेलले । सुपथ मूल्य नै आफुहरुको नया स्कीम भएको उनी बताउछन् । “बिग्रेको खण्डमा चौबिस घण्टामा सर्भिस दिन्छौं ।” अग्रवाल भन्छन् । रु २६०० देखि १२ हजार भन्दा धेरैको मोवाइल अल्काटेलमा छैन ।
ठाउ बिशेष र उमेर बिशेष मानिसका रहरहरु पनि फरक फरक हुन्छन् । गाउघरतिर बुढापाका र वयस्क मानिसले सस्तो , टर्च लाइट भएको र फोन गर्न मिल्ने मोवाइल खोज्छन् । यता शहरीया युवा जमातले धेरै भन्दा धेरै सुबिधा भएको मोवाइल खोज्छन् । भिडियो रकेर्डिङ, ब्लु टुथ, स्क्रीन टच, मल्टिमेडिया अबको युवा पुस्ताका लागी अनिवार्य जस्तै बनिसकेको छ । सरकारी तथा गै्रहसरकारी कार्यालयमा काम गर्ने कर्मचारीहरुका लागी अफिस प्याकेज भएको मोवाइल रोजाइमा पर्ने गरेको छ ।
बढ्दो मोवाइलको कारोबार सगै अस्वस्थ प्रतिष्पर्धँ पनि भइरहेको छ खुला सिमानाका कारण झोलामा बोकेर भित्रिने मोबाइल सस्ता हुनाले अन्य कम्पनिको ब्यापारमा अबरोध भइरहेको छ । यस्ता मोवाइल सस्ता, कम गुणस्तर खालका हुनाले छिटो बिग्रिने सम्भाबना हुन्छ । यति मात्र होइन पड्किएर मानिसको ज्यान लिने पनि प्रबल सम्भाबना पनि रहेको हुन्छ । माइक्रोम्याक्सका मोवाइलको आधिकारिक बिक्रेता नेटवर्क सोलुसनका निर्देशक राहुल सचदेभ यसरी अबैध रुपमा भित्रिने मोवाइलको ब्यापारमा नियन्त्रण हुनपर्ने बताउछन् ।
नेपाल टेलिकमका अनुसार हाल सम्म जम्मा ३७ लाख १९ हजारले मोवाइल प्रयोग गर्छन् । सय जना बराबर २५ जना स“ग मोबाइल हुन्छ । नेटवर्क समस्याका कारण स्पष्ट नसुनिने समस्या यथावत छ । नेपाल टेलिकमका निर्देशक आनन्दराज खनाल रेडियो प्लानिङका को कमजोरी कारण यस्तो समस्या आएको बताउछन् । हालैका दिनमा मोवाइल पड्किएर मानिसको ज्यान गइरहेको छ । त्यसबाट बच्न गड्याङगुडुङ भइरहेका बेला कुराकानी नगर्ने, चिसोमा नराख्ने, चार्ज भइरहेका बेला कुरा नगर्ने जस्ता साबधानी अपनाउनुपर्छ ।
No comments:
Post a Comment