'जुन कुरामा समर्पित भएर लागिन्छ, आखिरमा त्यो पूरा भएरै छोड्छ' (भोजराज पोखरेल/ पुर्ब प्रमुख निर्वाचन आयुक्त)

नरेन्द्र रौले

उमेरमा ठिटी प्रति आकषिर्त नहुने को होला र ? कोही राम्री युवति देख्यो कि जसलाई पनि लभ गर्न मन लागिहाल्छ । मलाई पनि बैंसमा यस्तै हुन्थ्यो । बाटोमा कोही राम्री हिंडेको देख्यो कि नजरहरु त्यतै सोझिन्थे । केही साथीहरु बागबजारको पद्यम् कन्या क्याम्पस पुग्थे, राम्री लाई हेर्न। कुनै दिन म पनि पुगेको थें ।

गेरु बस्त्रधारी तिं युवतिहरुको पछिपछि हिंड्थे, मेरा साथीहरु । म पनि बेलाबेला त्यही समुहमा मिसिन्थें । हामी ठूलोठूलो स्वरमा गफिन्थ्यौं । ताकि उनीहरुले हामीतिर फर्केर हेरुन् । मनमनै सोचिन्थ्यो, कुनै राम्री केटीसंग प्रेम गर्न पाए । तर मनले चाहेर मात्र कहा हुन्छ र ? जीवनमा सबै कुरा सोचे जस्तो भैदिन्न । कुनै युवतिसंग प्रेम गर्ने मौका चाहिं जुरेन । तर पर्ढाई प्रति भने सधैं प्रेम गरियो । अझैं गरिरहेकै छु । विशेषत युवाकालमा म जासुसि उपन्यास पढ्न रुचाउथे । किताब किन्ने हैसियत थिएन । त्यसले गर्दा अमेरिकन र भारतीय पुस्तकालयमा मेरो बढीजसो समय बित्थ्यो ।

पर्ुवको खोटाङबाट कलेज पढ्न राजधानी झर्दा थुपै्र चुनौति मेरा अघि ठडिए । सात दिन हिंडेरै राजधानी आईपुग्दाको त्यो बयान कसरी गर्नु - बर्खांको बेला थियो -०२६ साल ) । गाउको दाइको पछि लागियो । साथमा मैले दाल, चामल, घिउ, कुराउनी र सातु, सामल बोकेको थिए । धुलिखेलको डाडाबाट तल गाडी कुदेको देख्दा त अचम्म लागेेको थियो । ओखलढुंगाबाट एसएलसि दिदा सम्म म गाउमै रमाएको थिए । एक्कासि शहर पस्दा नौलो र परिबेश अनौठो लाग्यो । गाउका साथीभाई मिलेर मैतिदेबिमा हामीले दर्ुइ कोठा र एक किचेन लियौं । कोठाभाडा जम्मा २२ रुपैंया तिर्नुपथ्र्यो ।

गाउको मानिस शहर पसेपछि अनेकौं दुख कष्ट झेल्नर्ुपर्छ । म पनि यसबाट अछुतो रहन सकिन । साथमा पैसा हुदैनथ्यो । घरबाट मगाउ भने न कतै टेलिफोन हुन्थे न त बैंक । मुस्किलले चिठी आदान प्रदान हुन पनि एक महिना कर्ुर्नुपथ्र्यो । कहिलेकाहिं पैसाको अभाबमा भोकै रात गुजार्नुपर्‍यो । यहि बिच मैले नेश्नल कलेज -शंकरदेब क्याम्पस) बाट आइकम पास गरें । मेरो मुख्य सपना पर्ढाई पूरा गर्नुथियो । त्यो रहर पूरा गर्न जागिर खोज्न थालें । झण्डै तीस ठाउमा दरखास्त हालें । तर कतै जागिर मिलेन । तैपनि धर्ैयता टुटेन । आशा मरेन । कसलाई भेटेर मेरो इच्छा होला - यसो सोचें । अनि तत्कालिन परराष्ट्रमन्त्रि गेहेन्द्रबहादुर राजभण्डारी, र प्रधानमन्त्रि नगेन्द्र प्रसाद रिजाललाई भेटेर भनें, 'म गाउबाट पढ्न आएको मान्छे । पढेर केही बन्ने सपना छ । मलाई सहयोग गर्नुपर्‍यो ।' उहाहरुले निजी सचिबलाई बोलाएर 'यो बाबुलाई केही गर्नुपर्‍यो ।' भन्नुभयो । हुन त खासै केही सहयोग मिलेन । तर १७, १८ वर्षै कलिलो उमेरमा आट गरेर त्यसरी कुरा राख्नु अहिले गर्बको विषय लाग्छ ।

मानिसले हिम्मत हार्नु हुन्न रैछ । युवा छदा बहकिनु पनि हुन्न । तर संर्घष्ा गर्दा गर्दै थाक्नुहुन्न । अहिलेको दुख भोलीको लगानी सम्भिmनर्ुपर्छ । मैले सरस्वति क्याम्पस, लैनचौरमा स्नातक अध्ययनरत छदा शिक्षा मन्त्रालयमा जागिर पाए । कहिल्यै पनि कक्षा छुटाइन । साढे ५ देखी रातको १० बजे सम्म कक्षा चल्थ्यो । राती कोठामा फर्किदा बाटो सुनसान हुन्थ्यो । कुकुरहरु भुकिरहेका हुन्थे । जागिर र पर्ढाई दुबै एकैसाथ अघि बढाउदा पनि म सफल भए । बिए पास गर्नु खुसिको कुरा बन्यो । जुन कुरामा समर्पित भएर लागिन्छ, आखिरमा त्यो पूरा भएरै छोड्छ । २१ वर्षो उमेरमा सोलुखुम्बु जिल्लाको हाकिम भएर गईयो । लाउलाउ खाउखाउ भन्ने उमेरमा हाकिम (पञ्चायत विकास अधिकारी) भएर मर्यादा बस्नुपर्दा मेरा धेरै खुसीहरु चाहनामै सिमित रहे । चार वर्षसोलुखुम्बु रहदा मैले अर्थशास्त्र र कानुनमा स्नातकोत्तर तहको अध्ययन पनि पूरा गरें । निर्बाचन आयोगमा साढे २ वर्षरहदा आफुलाई सफल ठानें ।

जीवन जसरी अघि बढाउन चाह्यो सकिदो रहेछ । आफु र आफ्नो हैसियत भने सधैं मनमा राख्नर्ुपर्छ । तुरुन्त कुनै पनि कुराको उपलब्धि खोज्दा त आफैलाई घाटा गर्छ । सायद यिनै कुराहरुले मलाई खोटाङको विकट गाउ देखी अमेरिकाको हावर्ड विश्वविद्यालय सम्म पुर्‍यायो । ७ कक्षामा मात्र एबिसिडि सिक्न पाएको र अंग्रेजीमा सधैं ग्रेस दिएर पास भएको मेरा लागी खुसिको विषय हो । उद्देश्य स्पष्ट राख्ने हो र नियमित अध्ययन गर्ने हो भने जुनसुकै युवा संसारको कुनैपनि विश्वविद्यालयमा गएर पढ्न सक्छ । तत्कालै प्रतिफल खोज्नाले अचेल युवाहरुमा नैराश्यता बढ्दै गएको पाईन्छ । निरन्तर आफ्नो लक्ष्यमा हिंड्ने हो भने युवाहरुका हातमा प्रशस्त अबसरहरु छन् ।